از جمله این تمهیدات آشکار سازی بدی گناهان برای گناهکاران در قیامت است؛ بیان این مطلب را با توجه به آیه زیر توضیح میدهیم.
در آیه ۴۸ سوره زمر آمده است که «وَ بَدا لَهُمْ سَیِّئاتُ ما کَسَبُوا وَ حاقَ بِهِمْ ما کانُوا بِهِ یَسْتَهْزِؤُنَ» یعنی: و بدیهای آنچه کسب کردند برایشان آشکار میشود و آنچه که همواره آن را مسخره میکردند آنان را فرا میگیرد.
در دنیا آثار سوء کارهای انسان احیاناً برای خودش یا دیگران آشکار نیست و این موجب میشود که انسان بیپروا به کارهای ناشایست دست بزند. اما یکی از تمهیداتی که خداوند در قیامت فراهم میکند تا دوزخیان را از گناهانشان پاک کند آشکار سازی آثار سوء گناهان آنان است. تعبیر «وَ بَدا لَهُمْ سَیِّئاتُ ما کَسَبُوا» در آیات متعدد آمده است و به همین نکته اشاره دارد که بدیهای گناهان و آثار سوء آنها در قیامت برای مجرمان روشن و آشکار میگردد. این آشکار سازی بدیها به چند صورت ممکن است اتفاق بیافتد. ممکن است به این صورت باشد که برای گناه درد و احساس ناخوشایندی قرار داده شود همانگونه در دنیا خداوند برای برخی امراض درد قرار داده است مثل بیماری سنگ کلیه که درد شدیدی را در بیمار موجب میشود. در آیاتی از قرآن روشن شده که به دوزخیان توجه داده میشود دردی که احساس میکنید در اثر گناهان شما است.
مثل آیه ۳۴ سوره احقاف «وَ یَوْمَ یُعْرَضُ الَّذینَ کَفَرُوا عَلَی النَّارِ أَ لَیْسَ هذا بِالْحَقِّ قالُوا بَلی وَ رَبِّنا قالَ فَذُوقُوا الْعَذابَ بِما کُنْتُمْ تَکْفُرُون»؛ بر اساس این آیه کفار در معرض آتش قرار میگیرند و به آنها گفته میشود عذاب و رنجی که میچشید ناشی از کفر شما است و بدین صورت آنان را تشویق به پرهیز از کفر میکنند. این مثل این است که پزشک به بیمارش میگوید دردی که احساس میکنی مربوط به سنگ کلیه تو است و این گونه به او راه چاره و راه نجات را یاد میدهد.
همچنین این آشکار سازی بدیها ممکن است به این شکل باشد که آنها را در شکل و شمایل معیوب یا به صورت حیوانات وحشی و پست ظاهر میسازند و به آنها تذکر میدهند منشأ این قیافه زشت و ناهنجار شما همان گناهان شما است؛ چنانکه در آیات و روایات به این نحوه حشر و توجه به منشأ زشتی قیافه اشاره یا تصریح شده است مثلا در آیات (۱۲۴ تا ۱۲۶ طه) آمده است «وَ مَنْ أَعْرَضَ عَنْ ذِکْری فَإِنَّ لَهُ مَعیشَةً ضَنْکاً وَ نَحْشُرُهُ یَوْمَ الْقِیامَةِ أَعْمی- قالَ رَبِّ لِمَ حَشَرْتَنی أَعْمی وَ قَدْ کُنْتُ بَصیراً- قالَ کَذلِکَ أَتَتْکَ آیاتُنا فَنَسیتَها وَ کَذلِکَ الْیَوْمَ تُنْسی» بر اساس مفاد این آیات گناهکاران در قیامت کور محشور میشوند و وقتی آنان اعتراض میکنند که چرا من را کور به محشر آوردهاید به آنها تفهیم میشود این کوری تو در اثر بیتوجهی تو به آیات ما بوده است؛ و این تفهیم، تعلیم ضمنی است به مجرم برای راه نجات او؛ زیرا همین آشکار سازی منشأ بدیها برای دوزخیان منجر به این میشود که آنان هدایت یافته و با عقبنشینی از گناهانی که منشأ آن بدیها بود از آلام آن گناهان رهایی یابند؛ دلیل بر این ادعا این که ما اگر این آیات دال بر کوری مجرمان را با آیه (۲۲ ق) که میگوید «لَقَدْ کُنْتَ فی غَفْلَةٍ مِنْ هذا فَکَشَفْنا عَنْکَ غِطاءَکَ فَبَصَرُکَ الْیَوْمَ حَدیدٌ» ضمیمه کنیم روشن میشود همان مجرم کورمحشور شده پس از مدتی بخاطر همین تمهیدات الهی از کوری و رنج آن نجات یافته و بینا میگردد؛ زیرا فرشته همراه مجرم به او میگوید تو قبلا از دیدن این حقائق الهی غافل بودی و لذا کور محشور شده بودی «لَقَدْ کُنْتَ فی غَفْلَةٍ مِنْ هذا»؛ و تمهیدات الهی ما منجر شد به این که از کوری و رنج آن نجات یابی و اینک چشمت تیز بین گشته است «فَکَشَفْنا عَنْکَ غِطاءَکَ فَبَصَرُکَ الْیَوْمَ حَدیدٌ»؛ بنابراین یکی از تمهیداتی که خداوند برای ایمانآوری و نجات دوزخیان انجام میدهد آشکار سازی منشأ بدیها برای آنان است.
نظر شما